Davanın açılmamış sayılmasına dair kararın kesinleşmesi
Davanın açılmamış sayılması kararı, belirli durumların varlığı halinde mahkemece verilecek kararlardan biridir.
Davanın açılmamış sayılması kararı, görevsizlik veya yetkisizlik kararı nedeniyle, temsil veya izin belgelerinin sunulmaması nedeniyle, avukatın vekalet sunmaması nedeniyle, dava dilekçesinde eksiklik bulunması nedeniyle, işlemden kaldırılan davanın 3 ay içinde yenilenmemesi nedeniyle vb. hallerde verilebilir.
Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır. (HMK m. 150/7) Davanın açılmamış sayılması kararı ile birlikte dava açılması ile ortaya çıkan tüm sonuçlar ortadan kalkacaktır.
Davanın görüldüğü mahkeme bakımından da davayı inceleme ve hüküm kurma zorunluluğu ortadan kalkacaktır.
Bir usul işlemi olan dava açılmasının, usul hukuku bakımından sonuçları olduğu gibi maddi hukuk bakımından da sonuçları vardır.
Dava açılması ile doğan usül sonuçları bu davanın açılmamış sayılması ile ortadan kalkacaktır. Bu dava açılmamış sayıldığından aynı konuda yeniden dava açıldığında dava şartları önceki dava tarihine göre değil, yeni dava tarihine göre belirlenecektir,, önceki davanın açıldığı tarih değil, yeni davanın açıldığı tarih esas alınarak esastan incelenecektir. Önceki davada ıslah edilen miktar esas alınarak yeni dava açılmış olsa bile, bu davanın ıslah edilebilecek, sonraki davanın önceki iddialarını genişleterek açılabilecek, bu ddianın genişletilmesi sayılmayak, davacı ilk davasındaki taleple bağlı olmaksızın daha fazla veya daha az taleplerle yeni dava açabilecektir.
Davalı yönünden ise önceki davada ileri sürmediği savunmaları getirebilecek, önceki davada yetki itirazında bulunmamış, zamanaşımı definde bulunmamış olsa bile yeni açılan davada bunları ileri sürebilecektir. İşin esası yönünden de yeni vakıalara dayanbilecek, bunları yaparken savunmanın değiştirilmesi yasağıyla karşılaşmayacaktır.
Taraflar yeni açılan davada, yeni deliller sunabilecekleri gibi yeni vakıalara da dayanabilecekler ya da ilk davada dayandıkları bazı vakıalara ve delillere sonradan açılan davada dayanmayabileceklerdir.
Açılmamış sayılan davanın yeniden açılması birbirini tamamlayan işlemler olmayıp birbirinden bağımsız işlemler olduğundan ilk davada bazı delillerin bildirilmiş olması bu delillerin yeni davada da dayanıldığı ve toplanılması gerektiğini göstermez.
Çünkü açılamamış sayılan bir davadaki talep vaki olmamış sayıldığına göre o davadaki kazanım ve hakların yeni davaya aktarılması usul hukukundan doğan sonuçlar itibarıyla mümkün değildir.
Davanın açılmasıyla doğan hukuksal sonuçların ortadan kaldırılmasına davanın açılmamış sayılması denir.
Davanın açılmamış sayılmasıyla davanın açılması ile doğan bütün sonuçlar ortadan kalkar.
Davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararlar kesin hüküm oluşturmaz.
Süresi içinde yeni bir dava açılabilir.
Davanın açılmamış sayılmasına mahkeme re’sen karar verir. Tarafların talebine gerek yoktur. Davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi usule ilişkin bir son karardır.
Davanın açılmamış sayılması halinde yargılama giderleri davacı tarafa yüklenir. Bu durumda davacıdan maktu karar harcı alınır. Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmişse davalı yararına vekalet ücretine hükmedilir.
Davanın açılmamış sayılması ile davaya ilişkin kayıt kapatılır. Bu karara karşı genel hükümler çerçevesinde kanun yoluna başvurulabilir.
